Przeciętny obywatel niekoniecznie posiada wiedzę na temat tego, czym są zamówienia publiczne. Jednak jeśli płacimy podatki, warto byłoby wiedzieć, w jaki sposób wydawane są środki publiczne i jak wyłaniani są wykonawcy inwestycji realizowanych ze środków publicznych.
Prawo zamówień publicznych i jego cele
Prawo zamówień publicznych to ustawa regulująca kwestie związane z zamówieniami publicznymi, konkursami i przetargami. Ustawa z 2004 roku była wielokrotnie nowelizowana. Najnowsze zmiany obowiązują od 1 stycznia 2021 roku, a więc już ponad rok zamówienia publiczne odbywają się według nowych zasad i przepisów.
Pierwotnie system zamówień publicznych został opracowany w odpowiedzi na potrzeby państwa w zakresie odpowiedniego wydatkowania środków publicznych. Nie sposób wydawać ich w dowolny sposób – konieczne jest stosowanie mechanizmów, które zapobiegną marnotrawieniu środków publicznych i nieuczciwym praktykom osób odpowiedzialnych. Dlaczego to takie ważne? Ponieważ państwa wysoko rozwinięte przeznaczają ogromne sumy na zamówienia publiczne. W Polsce ten trend również jest widoczny. Nieuregulowanie kwestii związanych z zamówieniami publicznymi byłoby zatem skrajną nieodpowiedzialnością.
Celem ustawy Prawo zamówień publicznych jest określenie działania instytucji publicznych będących uczestnikami obrotu gospodarczego. Wprowadzone regulacje mają przyczynić się do optymalizacji środków publicznych, które powinny być wykorzystane w jak najlepszy sposób, nigdy pochopnie i nieuczciwie.
Podmioty publiczne, czyli kto?
Prawo zamówień publicznych cały czas odnosi się do podmiotów publicznych składających zamówienie, a także do realizujących je wykonawców. Podmiotami publicznymi są tutaj m.in. organy administracji rządowej oraz jednostki samorządu terytorialnego, które kupują na rynku towary i usługi. W świetle ustawy podmioty te nazywane są zamawiającymi. W ustawie znalazły się szczegółowe procedury, według których zamawiający mogą dokonywać wspomnianych zakupów. Zakupy te to właśnie zamówienia publiczne – odpłatna umowa zawierana pomiędzy zamawiającym a wykonawcą.
Prawo zamówień publicznych – przepisy
Przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych skonstruowane są w taki sposób, by ani zamawiający, ani wykonawcy nie mieli wątpliwości co do przebiegu zamówienia publicznego. Niemniej w razie jakichkolwiek wątpliwości podmioty publiczne mogą zgłosić się do kancelarii prawnych, zajmujących się tą tematyką. Okazuje się, że prawo zamówień publicznych Łódź jest przedmiotem zainteresowania radców prawnych zaangażowanych w prawo gospodarcze i handlowe.
Od 1 stycznia 2021 roku głównym filarem systemu zamówień publicznych w naszym kraju jest Ustawa z 11 września 2019 roku. Ustawa wprowadziła wiele zmian w sposobie dokonywania zamówień publicznych. Warte uwagi są zwłaszcza zagadnienia dotyczące systemu środków ochrony prawnej i trybu udzielania zamówień podprogowych.
