Prawa pracowników a polscy pracodawcy
Z respektowaniem przepisów prawa pracy nie jest w Polsce najgorzej. Pracodawcy starają się zapewnić swoim pracownikom optymalne warunki pracy, w zamian licząc na rzetelne wykonywanie obowiązków. Oczywiście zdarzają się nadużycia, niemniej jednak prawa pracowników zostały wyszczególnione w przepisach – za ich nieprzestrzeganie pracodawca może ponieść karę, dlatego nadużyć jest znacznie mniej niż przed laty.
Podstawowe prawa pracowników w Polsce
Każdej osobie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę przysługuje szereg uprawnień. Do najważniejszych należą:
Prawo do wykonywania obowiązków wynikających wyłącznie z umowy o pracę
Pracodawca nie może zmusić pracownika do wykonywania czynności nie wchodzących w skład obowiązków wyszczególnionych w umowie o pracę. Warunki wykonywania pracy nie mogą być mniej korzystne od tych, jakie wymieniono w przepisach.
Prawo do godziwego wynagrodzenia
Za wykonaną pracę pracownik musi otrzymać wynagrodzenie. Nie może być ono niższe niż kwoty wyszczególnione w przepisach. Wysokość wynagrodzenia powinna być adekwatna do rodzaju wykonywanej pracy, kwalifikacji pracownika oraz zajmowanego stanowiska. Prawa pracowników jasno mówią, iż wysokość wynagrodzenia musi być wyszczególniona w umowie, podobnie jak sposób i czas wręczania (przelewania) wynagrodzenia.
Prawo do wypoczynku
Przepisy prawa pracy jasno mówią, iż każdy pracownik ma prawo do określonej liczby dni wolnych od pracy. Najpopularniejszą formą wypoczynku jest płatny urlop wypoczynkowy, który przysługuje pracownikowi w wymiarze dwudziestu (jeśli pracownik jest aktywny na rynku pracy krócej niż 10 lat) lub dwudziestu sześciu dni w ciągu roku. Czas pracy nie może przekraczać 40 godzin tygodniowo, a wraz z ewentualnymi nadgodzinami – 48.
Prawo do równego traktowania
Pracodawców obowiązuje całkowity zakaz dyskryminacji. Prawa pracowników to w tym wypadku zasada równości praw pracowniczych. Pracodawca nie może dyskryminować pracownika ze względu na jego płeć, wiek, narodowość, wyznanie, przekonania polityczne czy orientację seksualną. Nie może zaproponować osobom wykonującym te same obowiązki i posiadającym jednakowe kwalifikacje całkowicie rozbieżnych kwot wynagrodzenia za pracę tylko dlatego, że jeden z pracowników jest np. homoseksualistą.
Prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy
Za zapewnienie odpowiednich warunków pracy odpowiada pracodawca. W jego interesie jest również przeprowadzanie szkoleń z zakresu bhp i troska o to, by wszyscy pracownicy znali zasady postępowania podczas wypadku/pożaru i innych, groźnych okoliczności. Pracodawca powinien też pilnować, by wszelkie uchybienia w tym zakresie były jak najszybciej usuwane.